In dit artikel:
- Welke vragen zijn belangrijk bij de keuze voor een rechtsvorm?
- Vindt u beperking van aansprakelijkheid en risicobeperking belangrijk?
- Wilt u zo min mogelijk belasting over de winst uit uw bedrijf betalen?
- Het bedrijf kent meerdere eigenaren. Zijn verschillende keuzes mogelijk?
- Welke rechtsvorm kiest u als u overweegt uw bedrijf te verkopen of te beëindigen?
- Zo min mogelijk belasting betalen en uw aansprakelijkheid beperken?
- Overige rechtsvormen
- Is mijn rechtsvorm nog de juiste?
- Welke rechtsvorm past in de toekomst het beste bij u?
In dit artikel gaan we in op de meest gebruikte rechtsvormen. Enkele bijzondere rechtsvormen die voor hele specifieke toepassingen kunnen gelden laten we buiten beschouwing.
Welke vragen zijn belangrijk bij de keuze voor een rechtsvorm?
Er zijn veel factoren die van invloed zijn op de keuze die u uiteindelijk maakt. Dat zijn niet altijd alleen juridische of fiscale keuzes. Het kan ook zijn dat het commercieel belangrijk is om een bepaalde rechtsvorm te hebben. Bijvoorbeeld als u veel zaken doet met het buitenland of grote bedrijven. Die zullen een vennootschap onder firma bijvoorbeeld niet goed begrijpen en meer vertrouwen hebben in een bv als rechtsvorm. Soms speelt gevoel een keuze voor ondernemers en het is uiteraard belangrijk om te snappen hoe een rechtsvorm werkt en je daar goed bij te voelen. Maar vaak zijn het zakelijke keuzes die gebaseerd zijn op de volgende vragen:
- Wilt u privé aansprakelijk zijn voor schulden of juist helemaal niet?
- Is het bedrijf alleen van u of is de onderneming van meerdere eigenaren?
- Vindt u het belangrijk om zo min mogelijk belasting te betalen over de winst van uw bedrijf?
- Bent u van plan op afzienbare termijn uw bedrijf te verkopen of iemand te laten participeren?
- Gaat u nieuwe activiteiten met bijzondere risico’s starten?
Vindt u beperking van aansprakelijkheid en risicobeperking belangrijk?
U start een bedrijf en heeft al eigen vermogen opgebouwd buiten uw bedrijf. Of uw onderneming krijgt het in deze veranderende economische tijden zwaarder en risico’s nemen toe. U maakt zich zorgen of u uw opgebouwde vermogen in uw bedrijf kwijt kunt raken als het mis gaat.
Als dit soort vragen u bezig houden dan is de besloten vennootschap (bv) de aangewezen rechtsvorm voor uw bedrijf. Een bv is een rechtspersoon. Dat wil zeggen dat de bv zelf aansprakelijk is voor alle schulden van het bedrijf. In beginsel bent u als aandeelhouder niet aansprakelijk voor schulden. Als u ook bestuurder bent van het bedrijf en uw bedrijf zou failliet gaan, dan kunt u als bestuurder aansprakelijk worden gesteld als het faillissement u verwijtbaar is door onbehoorlijk bestuur. Normaal gesproken wordt u bij een faillissement dus niet snel aansprakelijk gesteld.
Mogelijk vindt u het aansprakelijkheidsrisico een belangrijke afweging voor uw keuze. Als u nu een eenmanszaak heeft dan kunt u deze zonder belastingheffing omzetten naar een bv. Daar gelden speciale regelingen voor. Het luistert dan wel nauw welke keuze u kunt maken en u moet voldoen aan diverse voorwaarden. Het is daarom belangrijk dat u deze wijziging door een belastingadviseur laat begeleiden.
Wilt u zo min mogelijk belasting over de winst uit uw bedrijf betalen?
Als u zo min mogelijk belasting wilt betalen over uw winst en u vindt aansprakelijkheid geen onoverkomelijk bezwaar, dan hangt uw keuze voornamelijk af van de hoogte van de winst.
Bij lagere winsten is het fiscaal voordeliger om voor een eenmanszaak te kiezen. De winst wordt dan in box 1 met inkomstenbelasting belast. Omdat u zelfstandig ondernemer bent, heeft u recht op diverse fiscale faciliteiten waardoor u minder belasting betaalt. Dit gaat dan om de zelfstandigenaftrek, de startersaftrek (als uw onderneming pas drie jaar bestaat) en de MKB-winstvrijstelling (14% van uw winst wordt niet belast). Om recht te hebben op deze faciliteiten moet u wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo geldt bijvoorbeeld al snel een eis dat u minimaal 1.225 uur in uw bedrijf moet werken. Bent u net gestart dan is het belangrijk om na te gaan of u voldoet aan alle voorwaarden.
Als uw winst hoger wordt, kan het voordeel gaan opleveren om juist voor een bv te kiezen. Een indicator is in de regel dat uw winst per jaar al snel richting de 150.000 euro moet gaan wilt u de voordelen kunnen benutten. Bij een bv verandert uw fiscale situatie. U komt namelijk op de loonlijst van uw bv te staan en de bv moet u een salaris gaan uitbetalen. Dit salaris zal al snel minimaal bruto 51.000 euro per jaar moeten bedragen. Hier zijn diverse uitzonderingen op. Bijvoorbeeld als de onderneming net gestart is, verlies draait, of juist omdat een normaal salaris voor uw functie en werk aanmerkelijk hoger is dan dit bedrag. Het bepalen van het juiste salaris is maatwerk.
De winst die na aftrek van het salaris overblijft wordt belast met vennootschapsbelasting. Voor 2023 bedraagt dit tarief 19% voor winsten tot 200.000 euro en 25,8% voor winsten daarboven.
Het belangrijkste voordeel is dus dat winst die in de bv blijft, in eerste instantie veel lager belast wordt. Daardoor houdt u geld over om te kunnen investeren. Als aandeelhouder van uw eigen bv bent u op termijn wel inkomstenbelasting verschuldigd over de nettowinst die uw bv u ooit als dividend gaat uitkeren. U bepaalt echter zelf wanneer dat is. Het inkomstenbelastingtarief over dividend bedraagt in 2023 26,9%. Vermoedelijk zal dit vanaf 2024 wijzigen.
Als de fiscale besparing voor de keuze belangrijk is, adviseren wij u om een belastingadviseur een doorrekening te laten maken. Zo krijgt u inzicht in de belastingdruk in uw situatie tussen een eenmanszaak en een bv en heeft u een helder beeld waar u deze keuze op kunt baseren.
Het bedrijf kent meerdere eigenaren. Zijn verschillende keuzes mogelijk?
Als het bedrijf meerdere eigenaren heeft en u streeft er naar zo min mogelijk belasting te betalen, dan is de vennootschap onder firma (vof) of de maatschap (voor zelfstandige beroepen of agrarische bedrijven) de meest gemaakte keuze.
Dit zijn in feite samenwerkingsovereenkomsten waarbij u met uw firmanten of vennoten samen een onderneming wilt drijven. In de overeenkomst bepaalt u hoe de winst onderling wordt verdeeld. Daarnaast is de overeenkomst erg belangrijk voor alle afspraken die u onderling maakt. Bijvoorbeeld welk winstrecht ontstaat bij ziekte, wat gebeurt er als iemand wil stoppen of overlijdt, wat gebeurt er in het geval van een conflict of welke bevoegdheden heeft een individuele vennoot?
Over het winstaandeel uit de vof is iedere vennoot zelf inkomstenbelasting verschuldigd. Ook kan iedere vennoot (als men voldoet aan de voorwaarden) aanspraak maken op de eerder genoemde ondernemersfaciliteiten in de inkomstenbelasting.
Als een vennoot het aansprakelijkheidsrisico belangrijker vindt dan de belastingheffing, dan kan die vennoot zijn aandeel in de vof inbrengen in een eigen bv. In dat geval gelden voor deze vennoot de fiscale regels voor bv’s. Zo kan dus iedere vennoot zijn eigen keuze maken en is de vof een erg flexibele rechtsvorm.
Tip! Leg afspraken tussen de firmanten goed vast. Zeker bij lang bestaande firma’s adviseren wij u de overeenkomst nog eens na te gaan of alle afspraken nog steeds voldoen. Het is logisch dat u de vroegere afspraken niet meer precies onthoudt. Bij een conflict zorgt dit nog al eens voor een verrassing.
Welke rechtsvorm kiest u als u overweegt uw bedrijf te verkopen of te beëindigen?
Als u een eenmanszaak of vof/maatschap heeft is het erg belangrijk om te kijken hoeveel winst er bij verkoop kan ontstaan. Zijn uw bedrijfspanden veel meer waard dan de boekwaarde? Wilt u het onroerend goed na de verkoop verhuren? Wordt er een hoge goodwillwaarde verwacht bij verkoop? Als deze zaken spelen dan adviseren wij meestal om het bedrijf 3 jaar voor de geplande verkoop om te zetten naar een bv-structuur. Juist in deze situatie kan dit tot grote belastingbesparing leiden. Daarnaast kunt u bij verkoop van aandelen in een bv de juridische aansprakelijkheid richting een koper beter regelen. De koper vraagt namelijk vaak garanties. Geeft u die garantie (teveel) als persoon, dan kan het zijn dat u met uw privévermogen aansprakelijk wordt gesteld.
Zit uw onderneming al in een bv dan raden wij aan om na te denken wat u wel en wat u niet wilt gaan verkopen. Vaak is het raadzaam om de bv-structuur zo aan te passen dat u keuzes kunt maken om belangrijke bezittingen buiten de te verkopen bv te laten.
Dit soort trajecten kent vele mogelijkheden, maar ook vele risico’s als u dit niet goed of te laat regelt. Win daarom tijdig het juiste advies in. De kosten die dit met zich meebrengt zullen altijd een goede investering blijken te zijn op het moment dat de verkoop voor de deur staat!
Zo min mogelijk belasting betalen en uw aansprakelijkheid beperken?
Soms is het duidelijk dat het vanuit fiscaal oogpunt het beste is om de onderneming in de inkomstenbelasting onder te brengen. Toch heeft u enkele activiteiten in uw bedrijf met hogere risico’s dan de andere. Het is dan mogelijk om die activiteiten van uw bestaande bedrijf te splitsen en onder te brengen in een bv. De resterende onderneming kunt u dan voorzetten in de inkomstenbelasting als eenmanszaak of vof.
Overige rechtsvormen
Er zijn nog diverse andere rechtsvormen die door de zeer specifieke toepassing hier niet worden benoemd. Wij kunnen u hier uiteraard wel over informeren. Het gaat dan bijvoorbeeld om de commanditaire vennootschap (een speciaal soort vof waarin een vennoot alleen kapitaal wil verstrekken, maar niet aansprakelijk wil zijn), de nv, stichting, coöperatie (bijvoorbeeld als er meer dan 20 aandeelhouders zijn) of een (open) fonds voor gemene rekening (veelal bij beleggen).
Is mijn rechtsvorm nog de juiste?
De afgelopen jaren hadden we te maken met grote maatschappelijke en economische veranderingen. Dit heeft veel invloed op bedrijfsresultaten gehad, maar ook veranderingen die andere kansen en risico’s met zich meebrengen. Waar de ene rechtsvorm jaren terug voor u de aangewezen vorm was, kan dat vandaag of morgen zomaar anders zijn. Het is dus niet gek dat bedrijven hun rechtsvorm aanpassen aan die veranderende omstandigheden. Zo kunnen eenmanszaken of een vof juist naar de bv willen vanwege toegenomen risico’s, maar ook kan het zijn dat u vanuit de bv terug wilt naar een eenmanszaak. Juist omdat het veel minder belasting kost.
Welke rechtsvorm past in de toekomst het beste bij u?
Wij helpen u graag om bovenstaande afwegingen samen te maken. Neem voor vrijblijvend advies contact met ons op. Tijdens een adviesgesprek bespreken we verschillende overwegingen en de voor- en nadelen van een wijziging. Daarbij is het essentieel om verder te kijken dan alleen uw bedrijf. Ook uw persoonlijke omstandigheden kunnen van invloed zijn. Onze specialisten denken hierin graag met u mee!